Grand Futura

Grand Futura

Stichting Grand Futura (hierna: Grand Futura) is een productiehuis in Groningen dat zich positioneert als vrijplaats voor makers op het gebied van (muziek)theater en dans, waarbij de artistieke autonomie van de maker centraal staat. Het is gehuisvest in het Grand Theatre in Groningen, waar voorheen ook een gelijknamig productiehuis was gevestigd. Onder begeleiding van een team van ervaren makers kunnen zowel nieuwe als mid-career-makers een kleinschalige productie ontwikkelen in een starttraject en een zelfstandige productie produceren in een meerjarig vervolgtraject. De organisatie gaat zich de komende jaren ontwikkelen vanuit samenwerkingen met structurele partners en het netwerk van podiumkunstorganisaties Station Noord in Noord-Nederland. Grand Futura wil het Grand Theatre herprofileren als een referentiepunt in het noorden, in overig Nederland en Vlaanderen en binnen een bredere internationale context.

Subsidieadvies

De Raad voor Cultuur adviseert Stichting Grand Futura geen subsidie toe te kennen.

De raad waardeert het initiatief van Grand Futura om in de noordelijke regio de voorziening voor talentontwikkeling op een vertrouwde plek nieuw leven in te blazen. De instelling bouwt aan een relevant netwerk van samenwerkingspartners. Ook staat de raad positief tegenover het voornemen om talentontwikkeling te koppelen aan loopbaanontwikkeling.

Volgens de raad schiet het plan van Grand Futura echter op diverse punten tekort en komt het daarom niet in aanmerking voor een plek in de basisinfrastructuur. De aanvraag biedt de raad nog te weinig vertrouwen om deze instelling als productiehuis in de basisinfrastructuur op te nemen. De raad mist een duidelijke inhoudelijke visie op het talentontwikkelingsprogramma. In het plan ontbreekt een uitwerking van de begeleiding bij de talentontwikkelingstrajecten; daarbij worden de selectiecriteria voor de gekozen makers niet genoemd. Het programma ‘Experimenteerregio We The North 2017 – 2020’ en de samenwerking met Station Noord 2.0 worden onvoldoende geconcretiseerd.

Er ontbreekt een duidelijk programma op het gebied van educatie en participatie. Bezien vanuit de opstartfase acht de raad de oplopende bezoekersaantallen en publieksinkomsten realistisch, al ontbreken er concrete publieksstrategieën. De raad heeft vertrouwen in de tweekoppige directie, gezien hun ervaring en netwerk. Hij ziet potentie in de functie van het productiehuis binnen de stad en regio en zal de instelling de komende jaren met belangstelling volgen.

Beoordeling

Kwaliteit

De Stichting Grand Theatre Groningen, gevestigd in het gelijknamige theater, kreeg tot 2013 rijkssubsidie als productiehuis. Na een faillissement in 2015 heeft de stichting met een nieuwe tweekoppige directie het productiehuis en het theater onder een nieuwe naam voortgezet. Grand Futura continueert de artistieke koers van zijn voorganger en omarmt naar eigen zeggen de oorspronkelijke vrijplaats, waar ruimte en ideeën van makers prioriteit krijgen boven het beleid van de instelling.

De raad waardeert het dat er een nieuw initiatief is ontstaan om in het noorden van het land talent te begeleiden en te faciliteren. Daarbij oordeelt de raad positief over de meerjarige relaties die het huis wil aangaan met makers en artistieke partners en andere partners in de regio. De raad ondersteunt het voornemen om talentontwikkeling te koppelen aan loopbaanontwikkeling, waarbij jong talent wordt gecoacht door een ‘mentorpool’ van adviseurs om zich zowel op artistiek als op zakelijk gebied voor te bereiden op een loopbaan in de podiumkunsten. Daarnaast heeft de raad vertrouwen in directeuren Mark Yeoman en Niek vom Bruch, die door hun ervaring en netwerk een solide basis kunnen leggen op artistiek en zakelijk gebied.

Het plan dat Grand Futura presenteert, schiet volgens de raad echter op diverse punten tekort en komt het daarom niet in aanmerking voor een plek in de basisinfrastructuur. De raad mist een uitgewerkt begeleidingsplan voor de verschillende talentontwikkelingstrajecten. De instelling maakt niet duidelijk hoe de voorgenomen kortlopende starttrajecten van kleinschalige producties en presenteeravonden worden ingevuld, en de producerende en begeleidende taak van de instelling blijft hier erg beperkt. De beschrijving van de meerjarige vervolgtrajecten blijft te schetsmatig om er vertrouwen in te hebben.

Ook wordt in het plan niet geconcretiseerd op basis waarvan Grand Futura de makers selecteert met wie het wil gaan werken. Grand Futura schrijft met een aantal makers in gesprek te zijn, maar dit zijn veelal makers die op andere plekken in Nederland ook reeds kansen worden geboden. Wel is de raad positief over de culturele diversiteit binnen de gekozen makers en projectpartners.

De raad waardeert het cultuurprogramma ‘Experimenteerregio We The North 2017 – 2020’, waarbij talentontwikkeling met steun van de noordelijke overheden (de provincies Drenthe, Groningen en Friesland en vier steden) is gewaarborgd. Er wordt een samenwerking tot stand gebracht tussen Grand Futura en het netwerk van Station Noord, waarbij tien rijksgefinancierde podiumkunstorganisaties (waaronder het Grand Theatre) zich verenigd hebben. De plannen binnen dit programma verkeren echter nog in de beginfase en de aanvraag maakt niet kenbaar hoe in dit samenwerkingsverband talentontwikkeling tot stand zal worden gebracht. Ook hier zijn er nog geen concrete afspraken met makers gemaakt.

Educatie en participatie

De raad mist een duidelijke visie van Grand Futura op educatie. De instelling richt zich in het kader van ‘We The North’ wel op talentontwikkeling en cultuuronderwijs. Deze programmalijn wordt in het plan echter niet uitgewerkt. In de toelichting op de begroting wordt aangegeven dat er geen specifieke projecten voor onderwijs worden ontwikkeld, maar dat educatieve activiteiten worden verbonden aan de programmering van onder andere Het Houten Huis en het Jonge Harten Theaterfestival.

Maatschappelijke waarde

Publieksbereik

Grand Futura zit in een opstartfase en beoogt een laag aantal bezoekers bij de start van 2017. De raad begrijpt dat de instelling tijd nodig heeft om publiek aan zich te binden, maar meent dat zij te voorzichtig inzet. Op grond van de uitgebreide samenwerkingsverbanden en de bouw van een nieuw online platform ziet de raad de publieksopbouw van bijna 16.000 die Grand Futura voorziet voor 2020, tegenover ruim 7.000 in 2017, met vertrouwen tegemoet.

De raad vindt het echter een gemis dat publieksstrategieën en doelgroepenbeleid niet in het plan zijn uitgewerkt. Hoe samenwerkingen met (inter)nationale relaties en projectpartners hun weerslag vinden in het marketingbeleid, blijft onduidelijk.

Ondernemerschap

Grand Futura is sinds 2015 een stichting met een tweekoppige directie. Vanaf 2017 vormt de subsidie van de gemeente Groningen en de provincie Groningen de basis voor een gezonde financiering van het productiehuis.

Voor de komende jaren verwacht Grand Futura in 2020 ten opzichte van 2017 een verdubbeling van het aantal producties, het aantal voorstellingen en het aantal bezoeken. De voorzichtige begroting in 2017 volgt volgens de raad logischerwijs uit de opstartfase van de instelling. Oplopende bezoekersaantallen en publieksinkomsten zijn volgens de raad dan ook een realistische ambitie.

De raad constateert dat volgens de begroting weinig producties worden gerealiseerd in verhouding tot het begrote subsidiebedrag. Daardoor ontstaat een hoog aandeel subsidie per bezoeker in vergelijking met andere productiehuizen.

De raad waardeert het dat de instelling in het kader van werkgeverschap passende vergoedingen conform de cao biedt. Ook is er een duidelijke strategie van kostenreductie op activiteiten bij tegenvallende inkomsten. Op de naleving van de Governance Code Cultuur en de wijze waarop Grand Futura hier invulling aan geeft, wordt niet ingegaan. Naast het noemen van de directieleden wordt het besturingsmodel niet toegelicht. Ook ontbreken de taakverdeling, benoeming en samenstelling van het bestuur en de invulling van het toezicht in het plan.

Grand Futura

Grand Futura

Aanvullend advies
14 juli 2016

Grand Futura schrijft in zijn reactie dat hij geen voortzetting van het failliete Grand Theatre is, maar een nieuw opgerichte stichting. De raad betreurt deze vergissing in zijn advies die overigens niet van invloed is geweest op de beoordeling.

Grand Futura wijst de raad erop dat de ingediende aanvraag een sterk verkorte versie was van het beleidsplan dat in korte tijd is geschreven. De instelling beperkt zich er in haar aanvraag toe de uitgangspunten, kaders en ‘architectuur’ van de instelling toe te lichten. De raad heeft hierover positief geoordeeld, maar constateert dat de aanvraag op een aantal punten tekortschiet: zij geeft geen helder beeld van de voorgenomen activiteiten en werkwijze van Grand Futura.

Grand Futura meent dat de raad in zijn advies te weinig oog heeft voor het specifieke karakter van het productiehuis en voor het feit dat het een zogenaamd ‘coproductiehuis’ wil zijn dat nauw samenwerkt met andere instellingen in de regio. De raad heeft met belangstelling kennisgenomen van de nadere toelichting die Grand Futura geeft op zijn plannen en is benieuwd naar de uitwerking daarvan.

Grand Futura wijst er verder op dat in alle aanvragen uit de regio Noord het netwerk Station Noord en het cultuurprogramma ‘Experimenteerregio We the North 2017 – 2020’ zijn genoemd, maar dat de raad alleen in het advies over Grand Futura constateert dat uit de aanvraag niet blijkt hoe in dit samenwerkingsverband talentontwikkeling tot stand zal worden gebracht. Omdat Grand Futura een instelling is met talentontwikkeling als kernactiviteit, heeft de raad deze specifieke functie zwaarder gewogen dan in de aanvragen van de andere instellingen binnen ‘We the North’.

Grand Futura stelt dat educatie niet centraal staat in zijn plan, maar dat hij op dit gebied samenwerkt met partners als Het Houten Huis of Jonge Harten. Dit weerspreekt volgens de raad niet zijn advies. Zijn opmerking over talentontwikkeling en cultuuronderwijs in het kader van ‘We The North’ moet worden gelezen als een toelichting op de kritiek dat de raad een duidelijke visie op educatie en participatie mist.

De Raad voor Cultuur ziet in de reactie van Grand Futura geen aanleiding zijn advies te herzien.