Mauritshuis

Mauritshuis

De collectie van Stichting Koninklijk Kabinet van Schilderijen Mauritshuis (hierna: Mauritshuis) beslaat de Noord-Europese schilderkunst uit de periode 1500 – 1800, met als zwaartepunt de Nederlandse schilderkunst van de 17e eeuw. Het merendeel van de collectie bestaat uit schilderijen die worden getoond in een gebouw uit dezelfde tijd. Ook beheert het Haagse museum de Galerij Prins Willem V aan het Buitenhof en een voormalig hoekpand van Sociëteit de Witte. De instelling stelt zich tot doel het Mauritshuis wereldwijd bekend te maken als hét museum van de Nederlandse schilderkunst uit de Gouden Eeuw.

Subsidieadvies

De Raad voor Cultuur adviseert Stichting Koninklijk Kabinet van Schilderijen Mauritshuis een subsidiebedrag toe te kennen van € 1.212.081. Dit bedrag is conform de indeling in categorie 2.

De raad oordeelt positief over het functioneren en het activiteitenplan van het Mauritshuis. Het museum heeft een succesvolle verbouwing achter de rug en de plannen voor de komende periode zijn veelbelovend. De raad is enthousiast over het voornemen van het Mauritshuis om zijn maatschappelijke betrokkenheid te vergroten. De raad hoopt dat dit zal resulteren in een concrete uitwerking en uitvoering. Het educatiebeleid van het Mauritshuis is helder geformuleerd en het aanbod is initiatiefrijk. Het museum besteedt veel aandacht aan moeilijk toegankelijke doelgroepen en dat waardeert de raad. Het Mauritshuis heeft zijn financiële huishouding goed op orde en toont zich een creatief ondernemer.

Beoordeling

Kwaliteit

De raad is zeer te spreken over de manier waarop het Mauritshuis zich de afgelopen periode heeft ontwikkeld. Het museum is grondig verbouwd. Er is een nieuwe entree en de vaste expositie heeft een nieuwe inrichting gekregen. De raad vindt de wijze waarop het Mauritshuis deze verbouwing heeft doorgevoerd van hoge kwaliteit; hiermee geldt het museum als voorbeeld voor de sector. Niet alleen is de verbouwing binnen het budget en de geplande termijn gerealiseerd, ook heeft het museum op creatieve wijze inkomsten vergaard voor de bekostiging ervan. Door een deel van de collectie te laten reizen in binnen- en buitenland heeft het museum de eigen inkomsten en de naamsbekendheid vergroot.

Het activiteitenplan van het Mauritshuis is helder geformuleerd en past goed bij het gekozen profiel. De raad vindt de plannen goed onderbouwd en van hoog niveau. Het Mauritshuis profileert zich als een intiem huis en wil een spiegel zijn van maatschappelijke vraagstukken. Daarbij wil het museum openstaan voor nieuwe ontwikkelingen en ideeën uit de maatschappij. De raad vindt dit een interessant uitgangspunt, maar mist hiervan een concrete uitwerking en inbedding in het activiteitenplan. De raad hoopt dat het museum in de komende periode zal experimenteren met maatschappelijk engagement, onder andere door zijn betrokkenheid te vergroten bij maatschappelijke vraagstukken of door verbinding te zoeken in (Haagse) stadswijken. Met de zaterdagschool in buurthuis De Mussen in de Schilderswijk (Den Haag) is hiermee al een goede start gemaakt.

Het Mauritshuis beheert een zeer waardevolle collectie. De Hollandse schilderijen uit de Gouden Eeuw behoren tot de absolute wereldtop. Het Mauritshuis voert een actief verzamelbeleid dat erop gericht is de collectie te versterken en lacunes op te vullen. Hierbij is de Collectie Nederland steeds leidend. De raad is positief over het wetenschappelijk onderzoek als een van de prioriteiten van het museum, en als basis voor tentoonstellingen en collectievorming en -beheer.

De Galerij Prins Willem V biedt volgens de raad kansen om de collectie van het museum verder uit te dragen. De raad is daarom verheugd te lezen dat het Mauritshuis een aparte strategie heeft ontwikkeld voor de galerij. Het is de bedoeling dat het aantal bezoekers in 2020 is gestegen tot 30.000, onder andere door het stimuleren van combinatiebezoek en gerichte communicatie. De raad is benieuwd naar de verdere uitwerking en ontwikkeling van de plannen.

Educatie en participatie

De raad onderschrijft de importantie van cultuureducatie als een van de kerntaken van het Mauritshuis, zeker gezien het unieke profiel van het museum. Het Mauritshuis heeft een nieuwe educatieve afdeling, evenals een vernieuwd educatief aanbod. Het heeft een helder geformuleerd beleid voor zijn cultuureducatieaanbod, waarbij een koppeling is gemaakt met de uitgangspunten van de collectie en het profiel. De programma’s worden uitgevoerd door professionals met een pedagogische achtergrond. Er wordt samengewerkt met scholen en het bedrijfsleven.

In 2013 ontving het Mauritshuis bijna 5.000 bezoeken uit het primair en voortgezet onderwijs. In 2014 waren dat er bijna 6.000, in 2015 zelfs bijna 11.000. In 2020 wil het Mauritshuis 15.000 bezoeken uit het onderwijs realiseren. Hiertoe participeert het onder andere in het project ‘Cultuuronderwijs op z’n Haags’. Dit vindt de raad een goed initiatief, en hij heeft er vertrouwen in dat het museum zijn ambitie kan waarmaken.

Maatschappelijke waarde

Publieksbereik

De raad is onder de indruk van het publieksbereik van het Mauritshuis. Hoewel het museum twee jaar gesloten is geweest, heeft het toch publiek weten te bereiken door een deel van de collectie tentoon te stellen in het Gemeentemuseum en diverse stukken naar het buitenland te verplaatsen. Ook over het bereik na de heropening is de raad positief. In 2015, het eerste volledige jaar dat het Mauritshuis open was, bezochten bijna 527.000 bezoekers het museum. Het museum wil het bezoek in 2020 consolideren op 455.000. Dit vindt de raad een realistisch streven. De openingsjaren geven immers geen reëel beeld van het uiteindelijke gemiddelde bezoek.

De raad is enthousiast over de aandacht die het museum besteedt aan nieuwe en moeilijk toegankelijke publieksgroepen, zoals jongeren in achterstandswijken en volwassenen met de ziekte van Alzheimer. Door de actieve rol die het museum inneemt op social media, weet het Mauritshuis veel online publiek aan zich te binden. De raad is positief over de betrokkenheid van het museum bij de zaterdagschool in buurthuis De Mussen.

Ondernemerschap

Ook op het gebied van ondernemerschap is het Mauritshuis succesvol. Het museum is financieel gezond en de algemene reserve is hoog, mede door de opbrengsten van de verhuur van de collectie. Overigens is er geen goed beeld van het verdienmodel, omdat de cijfers door de heropening in 2014 niet goed kunnen worden geïnterpreteerd.

Het museum is creatief op het gebied van marketing, waardoor het nieuwe en jongere doelgroepen weet te bereiken. Volgens het activiteitenplan heeft het Mauritshuis een indrukwekkende groep van bijna 160 vrijwilligers. Uit het plan wordt niet duidelijk of er een gericht vrijwilligersbeleid is.

De Governance Code Cultuur wordt toegepast, maar in het plan ontbreekt een ruime omschrijving van het bestuursmodel en het plan geeft geen informatie over de samenstelling en de werkwijze van de raad van toezicht.