Theater Utrecht

Theater Utrecht

Stichting Theater Utrecht (hierna: Theater Utrecht) brengt grote- en middenzaalproducties in Utrecht en in de rest van Nederland. Het gezelschap wil ‘op het snijvlak van verbeelding, verdieping en verbinding zoeken naar theatrale antwoorden op fundamentele vragen van mensen in een gespannen tijdgewricht’. De canon van toneelteksten en literatuur wordt daarbij als instrument gehanteerd. De instelling profileert zich als het theatergezelschap van Midden-Nederland. Via intensieve samenwerkingen met Utrechtse (culturele) instellingen en podia en het eigen theater De Paardenkathedraal positioneert het gezelschap zich in de stad Utrecht.

Subsidieadvies

De Raad voor Cultuur adviseert Stichting Theater Utrecht geen subsidie toe te kennen, omdat het gezelschap gemiddeld over de jaren 2013, 2014 en 2015 de eigen inkomstennorm van 23,5% niet heeft gehaald. Op grond van artikel 3.5 lid 1 komt Theater Utrecht niet in aanmerking voor subsidie.

Theater Utrecht heeft de afgelopen jaren een enorme bevlogenheid getoond om het gezelschap nieuw leven in te blazen. De raad oordeelt positief over de instelling; de plannen getuigen van een degelijk uitgewerkte visie en interessante samenwerkingsverbanden in de stad en de regio. Ook waardeert de raad de inzet van het gezelschap op het gebied van talentontwikkeling. De educatieve plannen zijn prima uitgewerkt en de raad is benieuwd naar het equivalent daarvan dat de instelling wil ontwikkelen in het domein van de zorg. Wel vindt de raad de marketingstrategieën van Theater Utrecht voor zijn verwachte publieksgroei buiten de eigen standplaats te summier om deze als realistisch te kunnen aanmerken. Het gezelschap opereert als een kleine, slagvaardige organisatie.

Beoordeling

Kwaliteit

Theater Utrecht heeft twee jaar geleden een doorstart gemaakt met een nieuw team en een nieuw artistiek profiel. De raad vindt het bewonderenswaardig hoe het gezelschap zichzelf met nieuw elan weer op de kaart heeft gezet. De theaterproducties zijn over het algemeen van goede kwaliteit. De plannen voor de komende periode geven de raad vertrouwen; de activiteiten stralen ideologische gedrevenheid en engagement uit.

Het programma voor de komende periode is een sterke combinatie van grote toneelschrijvers, zoals Norén, Koltès en Ibsen, minder bekende titels en nieuw werk. De aangekondigde producties sluiten inhoudelijk goed aan bij de missie en de visie van het gezelschap. Wel vraagt de raad zich af in hoeverre de meer filosofische stukken verdieping en verbinding met de buurt of de regio opleveren. De voorgenomen cocreatie met Adelheid Roosen past in dit kader wel goed, net als de cross-overs met de wetenschap, journalistiek en andere kunstdisciplines. De Paardenkathedraal is voor deze ontmoetingen en uitwisselingen een goede uitvalsbasis.

De afgelopen periode zijn de producties hoofdzakelijk door artistiek directeur Thibaud Delpeut geregisseerd. Met zijn regies heeft hij een beloftevolle stap gezet, waarmee hij duidelijk zoekt naar een eigen theatertaal met een sterk muzikaal karakter en een strakke vormgeving. Deze zoektocht zet Delpeut de komende jaren voort. Vanaf 2017 wordt Casper Vandeputte aan het artistieke team toegevoegd. De raad meent dat beide artistieke signaturen goed op elkaar aansluiten en is benieuwd naar de verdere ontwikkeling van de regisseurs. De raad vindt het een verstandige keuze om een vast aantal acteurs regelmatig te laten terugkeren in de producties, zodat de herkenbaarheid van het gezelschap wordt vergroot. Wel verwacht de raad de komende jaren aandacht voor een cultureel diversere cast.

Theater Utrecht vindt talentontwikkeling van groot belang en ziet daarin een taak voor zichzelf weggelegd. Het theatergezelschap is er de afgelopen jaren echter nog niet aan toegekomen om talentontwikkeling in zijn beleid in te bedden. Wel heeft Delpeut op individuele basis makers en studenten begeleid. In de komende periode gaat talentontwikkeling wel structureel deel uitmaken van de activiteiten van het gezelschap. De raad is positief over de samenwerkingen met andere culturele instellingen in de stad. Theater Utrecht ontfermt zich de komende tijd over een aantal interessante jonge makers.

Educatie en participatie

Theater Utrecht maakt voor het voortgezet onderwijs speciale theaterproducties van goede kwaliteit die in de schoolklas worden opgevoerd. In deze voorstellingen worden actuele thema’s op maat gesneden voor jongeren, waarmee het gezelschap een groot aantal scholieren bereikt. De komende periode bouwt het gezelschap voort op deze formule en biedt het scholen, in samenwerking met DOX, ook lessen, workshops en nagesprekken aan. De raad is positief over het grote netwerk dat Theater Utrecht de afgelopen jaren heeft opgebouwd met scholen in de stad en de regio.

De raad is benieuwd naar het nieuwe plan van Theater Utrecht om de educatieactiviteiten uit te breiden naar de zorg, onder de noemer ‘Voorstellingen in de zorg’. Wel mist de raad de achterliggende motivering bij dit plan.

Maatschappelijke waarde

Publieksbereik

Theater Utrecht heeft na de herstart opnieuw publiek moeten opbouwen. De eerste jaren bleek dat niet eenvoudig te zijn; de publieksaantallen bleven met gemiddeld zo’n 15.000 bezoekers in de jaren 2013 en 2014 laag. Theater Utrecht heeft zich de afgelopen jaren geprofileerd als stadsgezelschap en bespeelt weer een eigen theaterzaal. Onder meer via die weg wil Theater Utrecht in de eigen standplaats een nieuw publiek aan zich binden. Dat vindt de raad realistisch, omdat het gezelschap inmiddels een groot netwerk in Utrecht heeft opgebouwd en deze stad over het algemeen veel theaterliefhebbers kent. Het streven van het gezelschap om de komende periode met vrijwel hetzelfde aantal voorstellingen aanzienlijk meer bezoekers te trekken buiten de standplaats, vindt de raad minder reëel. Naast het feit dat het gezelschap nog weinig naamsbekendheid heeft in de rest van het land en redelijk veeleisende voorstellingen biedt, ontbreken op dit vlak concrete marketingstrategieën. Uit de omschrijving blijkt onvoldoende hoe Theater Utrecht de bezoekersdoelstellingen de komende periode gaat realiseren.

De raad is enthousiast over de voorstellingsregistraties, waardoor een groot publiek de producties na afronding van de speelperiode ook digitaal kan zien.

Ondernemerschap

Theater Utrecht heeft de afgelopen jaren in afgeslankte vorm effectief gefunctioneerd. Inmiddels is het negatieve saldo weggewerkt en is de instelling weer financieel gezond geworden. De raad heeft veel waardering voor de inzet van de artistiek leider en de zakelijk leider in de afgelopen jaren.

Theater Utrecht blijft echter wel hoofdzakelijk afhankelijk van subsidies. De eigen inkomsten van Theater Utrecht zijn, ondanks de nodige inspanningen, onder de norm gebleven.

Theater Utrecht gaat de komende jaren nieuwe interessante samenwerkingen aan in de stad en de regio, en zet reeds opgebouwde relaties met andere (culturele) instellingen, podia en festivals voort. De raad constateert dat het gezelschap in korte tijd een goed netwerk heeft opgebouwd.

In de huidige periode werkt Theater Utrecht naar eigen zeggen bewust met een kleine kern in vaste dienst. Het gezelschap verwacht de komende jaren een grote toename van vaste en tijdelijke krachten, met name op de afdelingen marketing/fondsenwerving en productie/techniek. Met het oog op het onderhouden van relaties en het vergroten van het netwerk vindt de raad dit een verstandige uitbreiding van het team. Theater Utrecht hanteert de Governance Code Cultuur en licht in zijn aanvraag beknopt toe hoe het gezelschap hiermee omgaat.