Het Toneelschap Beumer & Drost

Het Toneelschap Beumer & Drost

Stichting Het Toneelschap B & D (hierna: Beumer & Drost) maakt familievoorstellingen voor iedereen vanaf acht jaar. Sinds 2012 heeft het Deventer als standplaats. De voorstellingen komen op de speelvloer ‘ex nihilo’ tot stand, uit liefde voor het spel. Ze worden gekenmerkt door een poëtische beeldtaal en grote geestigheid. Door de aanstelling van een jonge, tweede artistiek leider wil Beumer & Drost het gezelschap in deze transformerende samenleving vruchtbaar en origineel houden, met thema’s die uit de huidige maatschappij gegrepen zijn. Het gezelschap wil zich de komende periode sterker in Oost-Nederland verankeren, terwijl het daarnaast als reisgezelschap in Nederland en Vlaanderen actief blijft.

Subsidieadvies

De Raad voor Cultuur adviseert Stichting Het Toneelschap B & D geen subsidie toe te kennen.

De raad oordeelt positief over het artistieke vakmanschap van Beumer & Drost, net als over de keuze voor een jonge, tweede artistiek leider. Verder wordt er een bescheiden aantal interessante banden aangeknoopt met artistieke partners. De raad meent dat het gezelschap zich aan het ontwikkelen is als waardevolle regionale partner in Oost-Nederland.

De raad verwacht echter dat de activiteiten van Beumer & Drost op het gebied van productie, samenwerking, talentontwikkeling en educatie een minder grote regionale en landelijke werking zullen hebben dan die van de andere aanvragers in de regio Oost. Ook vindt hij de samenwerkingsplannen onvoldoende uitgewerkt.

Over de bedrijfsvoering van Beumer & Drost oordeelt de raad positief, maar de verwachte forse batenstijging is volgens de raad te optimistisch begroot. Hetzelfde kan worden gezegd over de beoogde verdubbeling van het aantal bezoekers, die niet wordt toegelicht.

Er zijn acht instellingen in de regio’s Oost, Midden en Zuid die een aanvraag doen als jeugdtheatergezelschap. Op basis van een vergelijking tussen de aanvragers adviseert de raad Beumer & Drost niet te subsidiëren als jeugdtheatergezelschap. Voor een integrale afweging tussen de verschillende aanvragers jeugdtheater, zie de Inleiding Theater en jeugdtheater.

Beoordeling

Kwaliteit

De raad oordeelt positief over het vakmanschap waarmee Beumer & Drost uit het niets voorstellingen ontwikkelt die jong en oud aanspreken. De filmische theaterproducties die sinds 2004 deel uitmaken van het aanbod, vindt de raad onderscheidend. Ook is hij enthousiast over de keuze om de jonge maker Maurits van den Berg aan te stellen als tweede artistiek leider naast Peter Drost, die het gezelschap sinds de pensionering van Loek Beumer in 2012 zelfstandig leidde. Met de keuze voor Van den Berg kan het gezelschap op artistiek vlak een nieuwe weg inslaan, terwijl de herkenbare signatuur behouden blijft.

Toch meent de raad dat de regionale en landelijke werking van de activiteiten van Beumer & Drost te beperkt is voor een plek in de BIS. Weliswaar gaat het gezelschap de komende periode een paar artistiek interessante samenwerkingen aan met Het Gevolg van Stefan Perceval uit Turnhout (België) en met BonteHond, maar voor het overige is de landelijke inbedding bescheiden.

In het kader van het 1250-jarig bestaan van Deventer staat er een aansprekende productie op stapel, ondersteund door VVV Deventer en in samenwerking met diverse opleidingen en dans-, zang- en sportverenigingen. Ook wordt samengewerkt met het Orkest van het Oosten. De regionale plannen blijven echter beperkt tot een klein aantal producties en partners. De activiteiten die Beumer & Drost onder de noemer TheaterExtra organiseert op landgoederen, in huiskamers en in fabriekshallen vindt de raad interessant. Hij ziet dit als waardevolle initiatieven om mensen in contact te brengen met theater.

De raad constateert verder dat de plannen met betrekking tot samenwerking weinig onderbouwd zijn. Beumer & Drost schrijft te willen samenwerken met diverse organisaties in de regio Oost en met zorginstellingen en het Deventer bedrijfsleven, maar concretiseert deze plannen niet. Ook het voornemen de komende periode te spelen in diverse steden in het Duitse taalgebied wordt niet nader uitgewerkt. De raad kan zich hierover daarom moeilijk een oordeel vormen.

De raad stelt vast dat Beumer & Drost op het gebied van talentontwikkeling weinig activiteiten ontplooit. Het gezelschap beperkt zich ertoe per productie toepasselijk lesmateriaal te ontwikkelen met de studenten van de Hogeschool voor de Kunsten ArtEZ en trekt pas afgestudeerde acteurs en ontwerpers aan voor zijn nieuwe initiatieven.

Educatie en participatie

Educatieve activiteiten en het spelen van schoolvoorstellingen zijn voor Beumer & Drost relatief nieuw. Het gezelschap beschikt inmiddels over een aansprekend programma onder de noemer ‘plug & play’. Leerlingen krijgen eerst een film te zien die op speelse wijze ingaat op de inhoud van een voorstelling, en aansluitend kan de docent kiezen uit diverse educatieve middelen, zoals een nagesprek of een les met digitaal materiaal.

Met de Hogeschool voor de Kunsten ArtEZ en de Muzehof, Centrum voor de Kunsten in Zutphen, richt Beumer & Drost een educatiepool in, de ‘Beumer & Drost Theater Leerfabriek’, waar makers, educatiedeskundigen en studenten nieuwe vormen van educatie kunnen ontwikkelen. Hoewel de raad dit in beginsel een boeiend concept vindt, verdient het in zijn ogen nadere uitwerking. Beumer & Drost speelt in vergelijking met andere jeugdtheatergezelschappen slechts weinig schoolvoorstellingen; ook op dit vlak ziet de raad mogelijkheden tot verbetering.

Maatschappelijke waarde

Publieksbereik

De afgelopen jaren trok Beumer & Drost een groot aantal bezoekers. Een klein deel daarvan waren scholieren. Verder bezoeken veel kinderen met ouders de voorstelling en is er een hoog aandeel volwassen publiek.

In de komende periode streeft Beumer & Drost naar een grote toename van het aantal bezoekers (van gemiddeld ruim 22.000 in 2013 en 2014 tot gemiddeld ruim 40.000 in 2020), bij een iets hoger aantal voorstellingen. Het gezelschap licht in de aanvraag niet toe hoe het deze verdubbeling tot stand denkt te brengen. Het gezelschap schrijft zijn publiek te benaderen via samenwerking met regionale partners, via traditionele en online marketingmiddelen en via diverse extra activiteiten bij voorstellingen. Dit lijken de raad echter geen middelen waarvan zonder meer een verdubbeling van het publiek kan worden verwacht.

De raad betreurt het dat Beumer & Drost nog vrijwel geen initiatieven heeft ondernomen om ook een cultureel divers publiek te bedienen. In dit licht staat hij wel positief tegenover de productie die tot stand wordt gebracht in samenwerking met vechtsportscholen; hieraan zullen mensen met verschillende culturele achtergronden meewerken en de productie wordt doelbewust uitgezet in stedelijke buitenwijken.

Ondernemerschap

De raad constateert dat de financiële situatie van Beumer & Drost goed is. De financiën zijn op orde, de eigen inkomsten zijn hoog (ruim 56 procent in de afgelopen periode). Er is een eigen vermogen dat als financiële buffer kan dienen en waarmee zorgvuldig wordt omgegaan. Dit alles geeft blijk van een financieel gezonde organisatie.

De raad heeft echter twijfels over de begrote batenstijging voor de komende periode. Beumer & Drost voorziet in een ruime verdubbeling van de totale baten. Het gezelschap gaat uit van een toename van de subsidie van OCW en rekent daarnaast op structurele subsidies van provincie en gemeente, die het in de huidige periode niet ontvangt. Ook de begrote publieksinkomsten laten een forse stijging zien. De raad kan op basis van de aangeleverde gegevens niet vaststellen of deze toename realistisch is. Hij ziet de stijging niet onderbouwd door de artistieke plannen, noch licht Beumer & Drost een dergelijk grote toename in de aanvraag toe. Aangezien er ook een flinke toename van de kosten wordt voorzien, meent de raad dat Beumer & Drost zijn financiële zekerheid hiermee mogelijk in gevaar brengt.

De raad oordeelt positief over het werkgeverschap van Beumer & Drost. De organisatie is klein en flexibel, en tijdelijke werknemers en zzp’ers worden volgens cao-afspraken beloond. Ook worden zij nauw bij artistieke en logistieke keuzes betrokken.

Hoewel de organisatie klein is, besteedt Beumer & Drost veel aandacht aan de omgang met de Governance Code Cultuur. Het gekozen bestuursmodel en de verdeling van taken worden uitvoerig toegelicht en deskundigheid in het bestuur is gewaarborgd.