Het Houten Huis
Het Houten Huis
Stichting Het Houten Huis (hierna: Het Houten Huis) is een jeugdtheatergezelschap in Groningen dat theaterproducties maakt voor kinderen en jongeren. Met combinaties van beeldend theater, bewegingstheater, muziektheater en poppen- en objecttheater wil het gezelschap kinderen maar ook volwassenen aanspreken. In het werk staat ‘de zoekende mens’ centraal, om bezoekers aan te sporen hun zelfredzaamheid te ontwikkelen. In de komende periode richt Het Houten Huis zich ook meer op mensen die niet gemakkelijk naar het theater komen, zoals volwassenen in de noordelijke krimpgebieden en kinderen uit asielzoekerscentra. Het Houten Huis werkt veelvuldig samen met scholen in kleine en grotere gemeenten in de regio en verder met theatergezelschappen, theaters en festivals in land en regio.
Subsidieadvies
De Raad voor Cultuur adviseert Stichting Het Houten Huis een subsidiebedrag toe te kennen van € 585.000.
De raad oordeelt dat Het Houten Huis zich in zijn eerste periode in de BIS heeft ontwikkeld tot een jeugdgezelschap met een eigen signatuur. De raad heeft waardering voor de constante artistieke kwaliteit van de producties en voor het feit dat scripts, composities en ontwerpen steeds van eigen hand zijn. Het educatieprogramma getuigt van innovatieve kwaliteit.
De raad is positief over de ideeën van Het Houten Huis om de komende periode het gezelschap artistiek en organisatorisch verder uit te bouwen. Hij ziet de projecten die met verschillende partners worden ontwikkeld met belangstelling tegemoet. Ook de keuze om nieuw publiek op te zoeken in krimpgebieden en in asielzoekerscentra vindt de raad aansprekend.
Het Houten Huis toont zich een bevlogen ondernemer, met oog voor de belangen van zijn medewerkers.
Beoordeling
Kwaliteit
In de huidige periode heeft Het Houten Huis zich ontwikkeld tot een jeugdgezelschap met een eigen signatuur, dat als nieuwkomer in de BIS daadkrachtig aan de weg timmert vanuit zijn standplaats Groningen. Van een samenwerkingsverband van vier theatermakers groeide het uit tot een klein maar volwaardig jeugdtheatergezelschap. De jonge makers, onder artistiek leiderschap van Elien van den Hoek, hebben laten zien dat ze het talent in huis hebben om eigenzinnig werk te maken, waarin vooral de muzikaliteit, de rijke verbeelding en het poëtische element opvallen. De voorstellingen zijn laagdrempelig van karakter en kenmerken zich door een prettige eenvoud. De kracht van het werk zit volgens de raad in het vakmanschap waarmee de makers met weinig middelen herkenbare, ontroerende taferelen weten op te roepen voor een potentieel breed en divers publiek. Het gegeven dat alle scripts, composities en ontwerpen van eigen hand zijn, draagt bij aan de herkenbare signatuur van Het Houten Huis.
Voor de komende periode legt Het Houten Huis de raad een stevig plan voor om het gezelschap verder te uit te bouwen, in veelvuldige samenwerking met andere gezelschappen en makers. Zo ruimt het gezelschap meer tijd in voor experiment en onderzoek door zogenoemde ‘proeftuinperioden’ te organiseren. Deze resulteren in tussentijdse presentaties op Oerol, in Drenthe en in Groningen en monden uit in een grote locatie- of zaalproductie in 2020. Het gezelschap wil zich verder artistiek verrijken door coproducties aan te gaan met diverse gezelschappen en makers, zowel voor zaalvoorstellingen als voor scholenprojecten en projecten met jongeren en amateurs. De raad waardeert de artistieke uitdagingen die het gezelschap blijft zoeken en meent dat deze kunnen leiden tot een nog verdere profilering van Het Houten Huis. De samenwerkingsverbanden met artistieke partners in Groningen, Friesland en andere steden in Nederland vindt hij goed gekozen.
In zijn advies over de subsidieperiode
Educatie en participatie
Met zijn educatieprogramma stelt Het Houten Huis volgens de raad een voorbeeld voor de manier waarop educatie op organische wijze uit de artistieke activiteiten van een gezelschap kan voortvloeien. Het Houten Huis vindt innoverende manieren om kinderen te laten kennismaken met theater en hun verbeeldingskracht aan te wakkeren, bijvoorbeeld door met een houten huisje zijn intrek te nemen in een klas en theatrale interventies te organiseren op scholen. Ook worden projecten georganiseerd waarin educatieve activiteiten naadloos overgaan in een voorstelling. Volgens de raad geeft Het Houten Huis met dit soort interventies op scholen blijk van een vernieuwende visie op educatie, waarmee duurzame relaties met scholen kunnen worden opgebouwd. Ook het gegeven dat Het Houten Huis in contact is getreden met pabo-opleidingen om de kunstkennis onder aankomende basisschooldocenten te vergroten, schept vertrouwen. Voor de ontwikkeling en verspreiding van de educatiemiddelen werkt Het Houten Huis nauw samen met een aantal relevante partners uit het land en de regio.
Maatschappelijke waarde
Publieksbereik
Hoewel Het Houten Huis een nieuwkomer in de BIS, kan het al bogen op een goede reputatie, die reeds in eerdere jaren is opgebouwd. De keuze om succesvolle producties in reprise te nemen en om te investeren in de relaties met scholen in de omgeving betaalde zich uit; de bezoekersaantallen waren in de huidige periode, met gemiddeld bijna 20.000 bezoekers in 2013 en 2014, hoger dan voorgenomen in het beleidsplan
De komende periode wordt een nog groter deel van de voorstellingen voor en op scholen gespeeld.
De raad is verheugd over de plannen van Het Houten Huis om ook het publiek in de noordelijke krimpgebieden te gaan opzoeken en om nog meer te gaan spelen voor kinderen in asielzoekerscentra. Het werk van Het Houten Huis leent zich daar ook goed voor, omdat het vriendelijk is en niet leunt op complexe taal.
De raad heeft verder begrip voor de keuze van Het Houten Huis om zijn speelbeurten in het buitenland te beperken tot alleen die uitnodigingen waarbij de uitkoopsom kostendekkend is; zo worden financiële risico’s vermeden. Het is te begrijpen dat het gezelschap zich de komende jaren daarom op publiek in Nederland en België richt.
Het Houten Huis geeft verder op een originele manier invulling aan publieksbinding door verschillende soorten vrienden te onderscheiden, zoals vrijwilligers (huisvrienden), ambassadeurs (houtenhuisduiven) en donateurs (huisbouwers). Samen met andere gezelschappen participeert het in het initiatief Klasse Theater.
Ondernemerschap
De raad waardeert de manier waarop Het Houten Huis in de huidige periode zijn ondernemerschap heeft vormgegeven. Ondanks een bescheiden bijdrage van de drie noordelijke provincies (pas vanaf 2015 30.000 euro) slaagde het gezelschap erin een redelijk gezonde organisatie in te richten. Aan de eigen inkomstennorm werd ruimschoots voldaan.
Omdat het gezelschap ervoor kiest in de komende periode een hoger aandeel voorstellingen op en voor scholen te spelen, nemen de publieksinkomsten iets af. Daartegenover staat dat Het Houten Huis uitgaat van structurele subsidie van de provincie Groningen en een verhoging van de gemeentelijke subsidie. Mochten deze bedragen niet worden toegekend, dan verdwijnt een aantal regionale activiteiten van het programma. Omdat het gezelschap een uitgebreid pakket aan voorstellingen en activiteiten aanbiedt, ziet de raad hierin geen bedreiging voor de verdere ontwikkeling van Het Houten Huis. Het maken van meer coproducties draagt bovendien bij aan een vermindering van organisatorische taken en kosten.
Als werkgever biedt Het Houten Huis zijn medewerkers veel mogelijkheden tot individuele ontplooiing en bijscholing, waarvoor de raad zijn waardering uitspreekt. De raad vindt het prijzenswaardig hoe het gezelschap marketing en educatie organisch in de organisatie heeft verweven, zonder dat dit afbreuk aan de artistieke kwaliteit van de educatie.
De afgelopen jaren heeft Het Houten Huis gemerkt dat de bezetting te krap was, wat een reden is om deze de komende periode uit te breiden. De raad meent dat dit een goede stap is om het gezelschap toekomstbestendig te maken.
Ten slotte geeft Het Houten Huis een toelichting op Governance Code Cultuur. Het beschrijft de keuze voor het bestuur-directiemodel en de manier waarop taakverdeling, bevoegdheden en deskundigheid in het bestuur zijn geregeld. De samenstelling van het bestuur en de diversiteit worden echter niet toegelicht.